Innovatieve ideeën over werk en samenwerking ontstonden al in de jaren ‘70 en ‘80, gedreven door de behoefte om economieën in het Westen en Azië opnieuw op te bouwen. Bekende methodieken zoals Kaizen (Toyota), de lerende organisatie (Peter Senge) en kennismanagement (Nonaka & Takeuchi) legden de basis voor continue verbetering.

Belangrijke ontwikkelingen:

✔ 1970s-1980s – Opkomst van Lean Manufacturing, Concurrent Engineering en Six Sigma.
✔ 1990s – Grote technologiebedrijven (zoals de Object Management Group) ontwikkelden nieuwe standaarden voor software en procesmodellering.
✔ Eind jaren ‘90 – TLO Holland Controls maakte deze kennis toegankelijk voor het MKB via de methode Methodisch Innoveren.
✔ 2004 – Foundation-CI (Stichting Platform-IO) werd opgericht door leiders uit de industrie om Collaborative Innovation breed te implementeren.

Vandaag de dag biedt Collaborative Innovation een bewezen methodiek voor bedrijven die willen groeien door samenwerking, digitalisering en continue verbetering.

De jaren '70 en '80

In de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw ontstonden er op meerdere plaatsen in de wereld nieuwe ideeën over de manier waarop werk georganiseerd wordt, en hoe de talenten van werkzaam personeel beter benut kunnen worden. Tot de meest bekende horen Kaizen (continu verbeteren, een begrip geintroduceerd door de Japanse autofabrikant Toyota), de theorie van de lerende organisatie (Peter Senge) en de theorie inzake kennismanagement (Nonaka en Takeuchi).

In Nederland werd in deze periode een belangrijke grondslag voor systeemtheorie en organisatiekunde ontwikkeld door professoren Jan in 't Veld (Fokker, TU Delft), Pierre Malotaux (TU Delft) en Ulbo de Sitter (TU Eindhoven, grondlegger van de moderne socio-technische systeemtheorie). De Delftse School heeft een groot aantal 'captains of industry' voortgebracht.

In de jaren 80 heeft Wim Gielingh een systeemkundig model bedacht ten behoeve van het modelleren van product- en proceskennis. Het sluit aan op hedendaagse werkwijzen voor cognitieve ontwerp-, productie- en innovatieprocessen.

In deze periode werden ook de eerste gespecialiseerde 'talen' ontwikkeld voor het beschrijven van functies, processen, informatie, product-structuren en organisaties. Het Amerikaanse ICAM programma (ICAM = Integrated Computer Aided Manufacturing), gesponsord door het ministerie van defensie, bracht deze bij elkaar tot een suite van beschikbare methodes, onder de naam IDEF (IDEF = Integrated DEFinition methods).

De jaren '90 : kennis komt beschikbaar voor het bedrijfsleven

In de jaren 90 hebben enkele grote technologie bedrijven, onder de naam OMG (OMG = Object Management Group), een ietwat vergelijkbare suite van methodes gepubliceerd die beter aansloot op de behoeften van de IT wereld. Naast OMG ontstonden diverse andere collectieven voor standaardisatie van het internet en 'open source' informatie technologie. Tot de bekendste daarvan behoren W3C (het World Wide Web Consortium) en Apache Foundation.

De kennis over al deze methoden bleef echter beperkt tot management adviesbureaus, hooggespecialiseerde IT bedrijven en 'dure' consultants. Voor MKB bedrijven was deze kennis lange tijd niet toegankelijk.

Eind jaren 90 ontwikkelde adviesbureau TLO Holland Controls een concept waardoor deze kennis op laagdrempelige wijze beschikbaar komt voor het MKB. Begeleid door coaches maken werknemers van bedrijven, daarbij geholpen door studenten van vakopleidingen, modellen van bestaande werkwijzen, om aan de hand hiervan knelpunten in kaart te brengen en ideeën voor product- en procesvernieuwing te ontwikkelen. Een belangrijk voordeel van deze aanpak is dat hiermee innovaties bottom-up vanuit de organisatie bedacht worden, door de mensen die het uiteindelijk ook zelf moeten uitvoeren.
 

Toepassing in het bedrijfsleven en het onderwijs

Maar minstens zo belangrijk is de verkleining van de kloof tussen onderwijs en bedrijfsleven, doordat studenten dankzij het bevragen van werknemers en het modelleren van aspecten op het navigatiekompas een beter inzicht krijgen van het werk. De ontwikkelde product-, proces-, organisatie- en kennismodellen kunnen in gegeneraliseerde vorm toegevoegd worden aan het onderwijscurriculum.

Het concept, dat Methodisch Innoveren genoemd werd, is bij diverse bedrijven in de scheepsbouw, de machinebouw en de installatiesector toegepast, in samenwerking met branche organisaties Uneto-VNI (nu Techniek-NL), GMV en de Metaalunie. Aan onderwijszijde zijn TU Delft, Wageningen University&Research, Hogeschool Utrecht, Hogeschool Arnhem Nijmegen, de Haagsche Hogeschool, Windesheim, ROC Midden Nederland, het Da Vinci college en het Vista college bij de aanpak betrokken. 

Stichting Platform-IO beheert het ontwikkelde gedachtengoed

Sinds 2004 wordt de kennis beheerd door Stichting Platform-IO. In 2006 werd Stichting AcadeMI-IO opgericht voor praktische ondersteuning, die in 2021 opging in Platform-IO.